Zaskakujące początki pociągów Maglev. Pionierskie próby sprzed ponad wieku

Choć pociągi Maglev, z ich futurystycznym wyglądem i imponującymi prędkościami, wydają się być szczytowym osiągnięciem współczesnej technologii, ich historia sięga znacznie głębiej, aż do początków XX wieku. Niewielu zdaje sobie sprawę, że pierwsze koncepcje i próby związane z lewitacją magnetyczną w transporcie szynowym pojawiły się już ponad sto lat temu, stanowiąc fundament dla dzisiejszych zaawansowanych systemów.

Pierwsze śmiałe wizje pociągów wykorzystujących siłę magnetyzmu do unoszenia się nad torami pojawiły się na początku XX wieku. Jednym z pionierów w tej dziedzinie był amerykański inżynier Alfred Zehden, który w 1902 roku opatentował swój projekt. Jego koncepcja opierała się na wykorzystaniu indukcji magnetycznej, a liniowy silnik indukcyjny miał pełnić podwójną funkcję – zarówno napędzać pojazd, jak i utrzymywać go w stanie lewitacji. Pomimo nowatorskiego charakteru tego pomysłu, ówczesne ograniczenia technologiczne uniemożliwiły jego praktyczną realizację. Niemniej jednak, patent Zehdena zapisał się w historii jako jeden z pierwszych konkretnych kroków w kierunku rozwoju technologii Maglev.

Demonstracja Emile'a Bacheleta

Kolejnym ważnym etapem w historii pociągów lewitujących magnetycznie był rok 1905. To właśnie wtedy francuski inżynier Emile Bachelet zaprezentował działający model pojazdu, który unosił się dzięki sile magnetycznej. Jego system bazował na zasadzie odpychania się pól magnetycznych wytwarzanych przez elektromagnesy umieszczone na pojeździe oraz magnesy stałe zamontowane na torze. Demonstracja Bacheleta wzbudziła spore zainteresowanie i pokazała realną możliwość lewitacji pojazdu. Niestety, podobnie jak w przypadku projektu Zehdena, brak odpowiednich materiałów i efektywnych źródeł zasilania stanowił wówczas barierę nie do pokonania w kontekście budowy pełnowymiarowego systemu transportowego.

Prace Hermanna Kempera

Nie można pominąć wkładu niemieckiego wynalazcy Hermanna Kempera, który w latach 30. XX wieku intensywnie zajmował się technologią lewitacji magnetycznej. Jego wysiłki zaowocowały uzyskaniem w 1934 roku patentu na "monotorowy pojazd z bezkontaktowym napędem i bezkontaktowym zawieszeniem". Prace Kempera miały fundamentalne znaczenie dla późniejszego rozwoju niemieckiego systemu Transrapid, który do dziś jest jednym z najbardziej zaawansowanych systemów Maglev na świecie.

Wczesne próby i patenty, choć nie przyniosły natychmiastowego wdrożenia komercyjnych systemów pociągów lewitujących magnetycznie, jasno pokazują, że idea ta nie jest wynalazkiem ostatnich dekad. Już ponad sto lat temu inżynierowie i wizjonerzy dostrzegali ogromny potencjał tej rewolucyjnej technologii transportu szynowego. Ich pionierskie prace utorowały drogę dla przyszłych innowacji, które dziś możemy podziwiać na wybranych trasach na całym świecie. Ta fascynująca historia jest cenną lekcją, przypominającą, że wiele współczesnych przełomowych technologii ma swoje korzenie w często zapomnianych ideach i wysiłkach inżynierów sprzed lat.

Źródło zdjęcia: Wikipedia I Saruno Hirobano